Cơ quan Thanh tra TP.HCM vừa thông báo kết luận thanh tra số 83 việc chấp hành quy định pháp luật trong thực hiện Dự án nhà ở tái định cư kết hợp kinh doanh tại phân khu số 11B đường Nguyễn Hữu Thọ, xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè do công ty TNHH DV TM SX XD Đông Mê Kông làm chủ đầu tư.
Thế chấp đất khi chưa có "sổ đỏ"
Cơ quan Thanh tra TP nêu, qua thanh tra đã phát hiện nhiều sai phạm của chủ đầu tư dự án và sự thiếu kiểm tra, kiểm soát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần phải xem xét xử lý.
Cụ thể, Công ty Đông Mê Kông vi phạm trên nhiều lĩnh vực đất đai, xây dựng nhà ở, kinh doanh bất động sản, bao gồm: chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất, chưa hoàn thành thủ tục về quyền sử dụng đất, chưa kê khai với chính quyền địa phương về việc triển khai dự án, chưa báo cáo định kỳ 3 tháng/lần về tình hình thực hiện dự án, chưa xây dựng và bàn giao các công trình hạ tầng kỹ thuật, tự ý sử dụng đất tại phân khu 11B để đầu tư xây dựng công trình trên đất khi chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất trên thực địa, xây dựng công trình ngoài phạm vi cho phép, sử dụng nhà thầu thi công xây dựng không có chứng chỉ năng lực hoạt động, bán 298 căn hộ tại dự án khi chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.
Đến nay, dự án đã trễ hạn hơn 24 tháng so với thời hạn được chấp thuận đầu tư nhưng vẫn chưa hoàn thành bàn giao đưa công trình vào sử dụng, chưa quyết toán đầu tư nên chưa có căn hộ để bàn giao cho thành phố phục vụ mục tiêu tái định cư cho người dân.
Cơ quan Thanh tra TP.HCM nêu, trách nhiệm chính thuộc về đại diện theo pháp luật của Đông Mê Kông. Trách nhiệm giám sát, kiểm tra, quản lý nhà nước thực hiện dự án theo phân cấp thuộc về lãnh đạo UBND xã Phước Kiển, lãnh đạo UBND huyện Nhà Bè, lãnh đạo thanh tra Sở Xây dựng và lãnh đạo các Sở Xây sựng, Tài nguyên Môi trường được phân công tại thời kỳ có liên quan.
Về nghĩa vụ nộp thuế, Đông Mê Kông hợp tác cùng CTCP Kinh doanh quốc tế An Pha bán 298 căn hộ tại dự án nhưng chưa kê khai doanh thu, thuế GTGT, thuế TNDN từ việc bán căn hộ. Công ty An Pha chỉ xuất hóa đơn và kê khai doanh thu từ hoạt động môi giới và kinh doanh bất động sản với Công ty Đông Mê Kông với số tiền hơn 24,6 tỷ đồng, không kê khai phần doanh thu còn lại là hơn 23,6 tỷ đồng là có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.
Trách nhiệm thuộc về đại diện theo pháp luật của Đông Mê Kông, Công ty An Pha tại thời kỳ có liên quan.
Công ty Đông Mê Kông thế chấp phần diện tích đất 22.931,2 m2 thuộc phân khu 11B cho Ngân hàng VPBank khi khu đất chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là chưa thực hiện đúng Luật Đất đai 2013 trong việc quy định về thời điểm được thực hiện các quyền của người sử dụng đất.
Trách nhiệm thuộc về đại diện pháp luật của Công ty Đông Mê Kông và Ngân hàng VPBank thời kỳ có liên quan.
Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng số 79 ngày 7/6/2016 khi Đông Mê Kông chưa duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình phân khu 11b thuộc Khu dân cư Đông Mê Kông, chưa được cơ quan có thẩm quyền bàn giao đất trên thực địa, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa được UBND huyện Nhà Bè điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết 1/500 Khu dân cư Đông Mê Kông và sau đó sở này tiếp tục cấp giấy phép xây dựng số 158 ngày 20/9/2016 khi chủ đầu tư chưa thực hiện các nội dung ghi tại giấy phép xây dựng số 79, có hành vi vi phạm điều kiện khởi công xây dựng công trình, là chưa đúng quy định theo Luật Xây dựng 2014 và văn bản số 6462 ngày 14/12/2010 của UBND TP.
Trách nhiệm thuộc về lãnh đạo Sở Xây dựng được phân công tại thời kỳ có liên quan.
Thu hồi dự án nếu chây ỳ
Từ những kết luận trên, Chánh Thanh tra TP.HCM đã kiến nghị và đã được Chủ tịch UBND TP thống nhất, kết luận chỉ đạo một số nội dụng.
Theo đó, yêu cầu đại diện theo pháp luật của Công ty Đông Mê Kông chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng, nhà ở, kinh doanh bất động sản, thuế và các quy định pháp luật khác liên quan đến thực hiện dự án.
Trong khi chờ kết luận về việc xác định lại giá trị quyền sử dụng đất của các cơ quan có thẩm quyền, Đông Mê Kông phải tiếp tục đóng số tiền 50,1 tỷ đồng theo thông báo 9404 của Cơ quan Thuế TP và quyết định thu hồi tiền số 273 của Thanh tra TP trong tháng 6/2020. Trường hợp công ty tiếp tục chậm trễ, chây ỳ trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thì UBND TP giao Sở Tài nguyên Môi trường xem xét, đề xuất thu hồi dự án để xử lý theo quy định.
Công ty phải khẩn trương hoàn tất gia hạn đầu tư dự án và lập thủ tục đề nghị xin gia hạn tiến độ đưa đất vào sử dụng theo quy định, trong đó cam kết về tiến độ, khả năng tài chính để hoàn thiện các hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị xã hội; thi công hoàn thiện và bàn giao 320 căn hộ tái định cư các block A,B,C,D của dự án cho UBND huyện Nhà Bè trong quý 4/2021, theo đúng quy hoạch và thời gian nêu tại văn bản ngày 27/5 của chủ đầu tư.
Công ty phải cam kết và chịu trách nhiệm chi trả khoản tiền tương đương phí tạm cư để hỗ trợ cho các hộ dân trong trường hợp bàn giao căn hộ trễ hạn so với thời gian cam kết.
Giao giám đốc các Sở Xây dựng, Tài nguyên Môi trường, Cục thuế TP, Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân thuộc quyền quản lý có thiếu sót, sai phạm nêu tại kết luận thanh tra và báo cáo kết quả thực hiện cho UBND TP và Thanh tra TP.
Đề nghị Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM kiểm tra việc thế chấp phần diện tích đất thuộc phân khu 11B liên quan đến hợp đồng tín dụng 268 ngày 23/12/2016 ký giữa VPBank và Công ty Đông Mê Kông để xử lý theo quy định của pháp luật.