Trong bối cảnh kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn như hiện nay, các ngân hàng buộc phải liên tục rao bán khoản nợ thế chấp bằng các bất động sản, bao gồm căn hộ, nhà nguyên căn, nhà xưởng, … để cứu vớt các khoản nợ xấu tồn đọng. Phần lớn trong đó là các dự án bất động sản nghỉ dưỡng, khách sạn 4-5 sao ở nhiều tỉnh, thành như Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Dương, Quảng Nam, Khánh Hòa, Kiên Giang...
Mới đây, Công ty TNHH MTV Quản lý nợ và khai thác tài sản Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank AMC LTD) vừa thông báo tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tọa lạc tại địa chỉ số 110 phố Hàng Buồm, phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Đây là tài sản đảm bảo cho khoản vay của Công ty TNHH AJMAL Việt Nam tại Agribank chi nhánh Hà Thành. Thửa đất có diện tích 100,8 m2 với hình thức sử dụng riêng, mục đích là đất ở tại đô thị. Nhà ở riêng lẻ trên đất có diện tích sàn 205,2 m2. Giá khởi điểm cho tài sản trên là 30,6 tỷ đồng (chưa bao gồm VAT), tương đương khoảng 303 triệu đồng/m2.
Được biết, lần đầu tiên bất động sản này được Agribank AMC chào đấu giá là cuối tháng 8/2022, với giá khởi điểm 60,5 tỷ đồng, tương đương 605 triệu đồng mỗi m2. Như vậy, mức giá khởi điểm trong lần này đã được giảm đi một nửa. Đồng thời, mức giá trên đã giảm 3,4 tỷ đồng so với lần thông báo đấu giá gần nhất vào tháng 10 vừa qua và giảm gần 8 tỷ đồng so với hồi tháng 6/2023.
Trước đó, hồi cuối tháng 9, Agribank cũng từng chào đấu giá một căn nhà khác ở phố cổ Hà Nội, tại số 19 Hàng Chiếu, quận Hoàn Kiếm, diện tích 160m2. Tài sản này có giá khởi điểm là 64,3 tỷ đồng, giảm gần 43 tỷ đồng so với lần đầu được chào đấu giá vào tháng 8/2022
Không chỉ Ngân hàng Agribank, trong năm nay nhiều ngân hàng khác cũng ráo riết rao bán bất động sản là tài sản thế chấp cho các khoản vay của khách hàng nhằm xử lý thu hồi nợ.
Trước đó, ngân hàng Vietinbank - Chi nhánh Bắc Sài Gòn thông báo bán đấu giá khoản nợ lần 6 của Công ty CP Tấn Lộc với giá khởi điểm lần này là hơn 7,2 tỉ (giá đã bao gồm VAT). Tài sản đảm bảo cho khoản nợ gồm các quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại phường Khánh Xuân, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk và khu đất tại xã Tân Hiệp, huyện Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh.
Mức giá được Vietinbank đưa ra lần này thấp hơn nhiều so với giá trị khoản nợ tạm tính đến ngày 14-5-2023 là 46 tỉ đồng gồm cả nợ gốc, lãi cộng dồn và lãi phạt quá hạn. Trước đó, vào tháng 12 năm ngoái, khối tài sản này đã được Vietinbank - Chi nhánh Bắc Sài Gòn thông báo đấu giá lần đầu tiên với mức giá khởi điểm chỉ hơn 11,74 tỉ đồng, ngang bằng với dư nợ gốc.
Hồi tháng 3, Vietcombank cũng rao bán ngôi nhà tại 29 phố Hàng Thiếc, phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội với giá khởi điểm 52 tỷ đồng trên thửa đất có diện tích 154m2. Tài sản gắn liền với đất là nhà ở riêng lẻ, diện tích sàn 230m2, diện tích xây dựng 103,4m2.
Ngoài ra, Vietcombank đã thực hiện đấu giá lần thứ 22 khoản nợ của Công ty TNHH Việt Trường Sơn với giá 19,2 tỷ đồng, là tài sản đảm bảo cho khoản nợ gồm quyền sử dụng đất và tài sản khác gắn liền với đất tại thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.
Ngân hàng VietinBank cũng từng công bố danh sách tài sản bảo đảm cần xử lý để thu hồi nợ, chủ yếu là bất động sản với giá trị lên tới khoảng 8.000 tỉ đồng nằm ở nhiều các tỉnh như Hưng Yên, Hà Nội, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đà Nẵng, TP.HCM, Kiên Giang… trong đó có nhiều bất động sản du lịch. Đơn cử như quyền sử dụng đất tại dự án Khu du lịch sinh thái thể thao biển Hội An (Quảng Nam) có giá khởi điểm gần 62 tỉ đồng, hay khu resort Fenshui (Bình Thuận) được rao bán với giá khởi điểm gần 42,5 tỉ đồng.
Trong nhóm bất động sản được rao bán còn có hàng loạt khách sạn 4-5 sao, homestays, biệt thự. Trong đó có một khách sạn 5 sao tại Đà Nẵng, quy mô 236 phòng, được chào bán với giá 600 tỉ đồng. Riêng tại Hội An, ngân hàng này rao bán gần 60 khách sạn, bất động sản khác nhau với giá từ vài chục tới vài trăm tỉ đồng.
Cũng trong năm nay, Ngân hàng BIDV cũng liên tục thông báo đấu giá nhiều bất động sản từ vài tỷ đến hàng nghìn tỷ đồng tại TP.HCM. Tháng 10 vừa qua, BIDV đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng hơn 1.130 m2 đất có thời hạn sử dụng đến tháng 7/2058. Mục đích khu đất này là xây thương mại, dịch vụ ở phường 12, quận 6, TP HCM. Giá khởi điểm hơn 72,8 tỷ đồng. Đây là tài sản được rao bán tới 14 lần.
Ngoài đất dự án, BIDV cũng rao bán đấu giá đất ở, căn hộ là tài sản đảm bảo của khách vay cá nhân. Bất động sản được rao bán tại Hà Nội, Nam Định, TP HCM, Bình Định… có giá khởi điểm từ vài tỷ đồng đến hàng trăm tỷ đồng.
Bên cạnh nhóm BIG4, một số ngân hàng TMCP cũng không ngoại lệ. Ví dụ Ngân hàng Sacombank cũng phải thông báo bán hàng loạt khoản nợ xấu có giá trị lên đến hàng trăm tỉ đồng, trong đó có các sản phẩm thuộc dự án căn hộ Xi Grand Court ở quận 10 (TP.HCM) và tại dự án Khu công nghiệp Phong Phú (Bình Chánh, TPHCM). Đây là lần thứ 5 Sacombank đấu giá khoản nợ này. Giá khởi điểm ngân hàng đưa ra là 7.934 tỷ đồng, giảm hơn 1.700 tỷ đồng (tương đương giảm 18%) so với thông báo đấu giá hồi tháng 8/2022. Tuy nhiên so với dư nợ gốc, lãi, mức giá khởi điểm này chỉ bằng một nửa.
Nhiều chuyên gia trong ngành cho rằng, mua bất động sản phát mãi có thể là cơ hội để sở hữu món "hời", đồng thời cũng tiềm ẩn những rủi ro về chuyển nhượng, tuy nhiên rất khó để các nhà băng thanh lý những tài sản bất động sản có giá trị lớn. Bởi lẽ, cá nhân hay tổ chức đăng ký mua phải có lĩnh vực và điều kiện tài chính phù hợp mới có thể tiếp nhận tài sản mà ngân hàng đấu giá.