Như Báo Người Lao Động đã đưa tin, đêm ngày 12, rạng sáng 13-9-2023, xảy ra vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng tại tòa nhà chung cư mini số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội làm 56 người tử vong và 37 người bị thương. Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Nghiêm Quang Minh (44 tuổi; trú tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội), là chủ chung cư này, để điều tra về tội "Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy".
Theo tìm hiểu của Báo Người Lao Động, tại Hà Nội, ngoài chung cư bị cháy thì bị can Nghiêm Quang Minh còn là chủ đầu tư hoặc chung tên cùng người khác đầu tư, xây dựng hàng loạt chung cư mini, tòa nhà trên địa bàn các quận như: Thanh Xuân, Đống Đa, Tây Hồ…
Cụ thể, một công trình được cấp giấy phép xây dựng 6 tầng, 1 hầm, 1 lửng, 1 tum của ông Nghiêm Quang Minh và bà Tr. ở địa chỉ số 18, phố Ngụy Như - Kon Tum (phường Nhân Chính) nhưng đã được xây thành 9 tầng, 1 tầng hầm.
Theo ghi nhận hiện nay, 9 tầng ở nơi đây được cho thuê làm trụ sở văn phòng.
Một căn chung cư mini khác tại số 28 ngõ 12 phố Chính Kinh (phường Nhân Chính), theo Giấy phép xây dựng số 505-2010/GPXD, ô đất có diện tích 129 m2 này sẽ xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ 6 tầng, có tầng lửng và tum thang; mật độ xây dựng 80%.
Tuy nhiên, sau đó, công trình này đã xây dựng thành 8 tầng trên 100% diện tích đất.
Toàn bộ ban công của các căn phòng đều được hàn kín bằng những thanh inox. Tầng 1 được là nơi được tận dụng làm chỗ để xe của 15 hộ dân sinh sống tại đây.
Chung cư này nằm sâu trong ngõ nhỏ và chỉ có duy nhất 1 lối thoát nạn là cửa tầng 1.
Ghi nhận tại địa chỉ số 26, ngõ 203 đường Trường Chinh (phường Khương Mai), tòa chung cư mini này cao 10 tầng, chia làm 25 phòng, được xây dựng trên ô đất có diện tích gần 120 m2.
Trong đó, tầng 1 được chia thành 1 căn hộ ở mặt đường, 1 phòng bảo vệ và hầm gửi xe.
Tầng 2 được chia làm 2 căn hộ. Từ tầng 3 đến tầng 9, mỗi tầng 3 căn hộ và riêng 1 căn hộ ở tầng tum.
Theo ghi nhận của PV, các đồng hồ công-tơ điện của tòa nhà đều được đặt hết trong phòng bảo vệ tại tầng 1.
Người dân cho biết trong đợt kiểm tra PCCC mới đây của lực lượng chức năng thì căn chung cư này đang vi phạm PCCC. Đồng thời, từ năm 2013, tất cả các căn hộ đã được mọi người đến ở kín và chưa có tầng nào vi phạm bị xử lý, cưỡng chế tháo dỡ.
Một công trình khác nằm sâu trong ngõ 117 Thái Hà có địa chỉ số 58B 58C (phường Trung Liệt, quận Đống Đa) được cấp giấy phép đứng tên ông Nghiêm Quang Minh và bà Tr..
Theo đó, công trình này được cấp giấy phép xây dựng 6 tầng, 1 tum, tỉ lệ xây dựng 70% trên diện tích đất là 210 m2. Tuy nhiên, trên thực tế, tòa nhà này xây dựng trên 100% diện tích đất, với 8 tầng nổi (chưa bao gồm 1 tầng hầm, 1 tầng tum).
Điều đặc biệt của tất các các căn chung cư mini này là đều nằm trong ngõ ngách nhỏ, xây dựng vượt tầng, tận dụng tối đa diện tích để bán hoặc cho thuê.
Mới đây, trao đổi với báo chí, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị nhìn nhận đang có một thực tế là xử phạt rồi để cho các công trình vi phạm trật tự xây dựng này tồn tại.
Ông Phạm Quang Nghị cho rằng đằng sau mỗi công trình, chung cư mini xây vượt tầng so với giấy phép là có "thế lực lớn chống lưng lớn lắm". "Không phải mình đương đầu với chủ công trình vi phạm đâu, mình còn đương đầu với cả cái anh chống lưng đó" - ông nói.