Ngày 13-12, phát biểu tham luận tại hội thảo khoa học "Mô hình phát triển của tỉnh Bình Dương trong công cuộc đổi mới đất nước" do Hội đồng Lý luận Trung ương và Tỉnh ủy Bình Dương phối hợp tổ chức, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã có nhiều gợi mở cho "thủ phủ công nghiệp" về phát triển đô thị thông minh.
Theo Bộ trưởng, Bình Dương đang là một trong những địa phương tiên phong trong việc phát triển đô thị thông minh. Tỉnh đang triển khai Đề án Thành phố thông minh với mục tiêu đẩy mạnh hợp tác giữa chính quyền địa phương, các doanh nghiệp, các viện trường trong tỉnh và hợp tác quốc tế... và đã có những kết quả rất khả quan.
Đến nay, đã hoàn thiện và đưa vào khai thác hệ thống quản lý thông tin địa lý GIS trên quy mô toàn tỉnh, cho phép cập nhật và tra cứu thông tin quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật, phản ánh thông tin hoạt động xây dựng… liên thông. Ngoài ra, triển khai một số dịch vụ thông minh phục vụ nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân như chiếu sáng thông minh, giao thông thông minh, vệ sinh môi trường; giám sát an ninh; đầu tư xây dựng cộng đồng sáng tạo…
"Mô hình phát triển đô thị tỉnh Bình Dương đã trở thành kinh nghiệm thực tiễn quý báu trong công tác quản lý và phát triển đô thị, minh chứng rõ nét cho việc phát triển đô thị thành công gắn với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa..."- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, bên cạnh các kết quả tích cực, phát triển đô thị Bình Dương đang đối mặt với các tồn tại và thách thức. Công tác quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng đã được quan tâm nhưng cần phải được rà soát, nâng lên chất lượng để khai thác hiệu quả hơn quỹ đất, cảnh quan, môi trường, vị trí địa lý…. Ngoài ra, cần quan tâm hơn quy hoạch, khai thác không gian ngầm đô thị.
Việc phát triển đô thị - công nghiệp nhanh nhưng phát triển hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội cũng cần phải đáp ứng yêu cầu để khắc phục các hạn chế dẫn đến nhiều hệ lụy về kinh tế - xã hội, môi trường và an ninh trật tự sau này.
Diện mạo kiến trúc đô thị còn thiếu bản sắc, chưa có nhiều công trình điểm nhấn về kiến trúc, không gian cảnh quan đặc trưng, chưa có kiến trúc riêng có của Bình Dương trong quá trình phát triển đô thị.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng chỉ ra một số khó khăn trong phát triển đô thị thông minh tại Bình Dương như thiếu bộ quy chuẩn thống nhất chung về xây dựng đô thị thông minh; việc xây dựng cơ sở hạ tầng dữ liệu dùng chung cho đô thị thông minh còn bất cập; thiếu sự đồng bộ trong phát triển cơ sở hạ tầng đô thị, quy hoạch đô thị thông minh…
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Quốc hội phê duyệt, phần lớn tỉnh Bình Dương thuộc vùng động lực phía Nam. Nơi đây được định hướng là vùng dẫn đầu cả nước và hàng đầu khu vực Đông Nam Á về kinh tế, tài chính, thương mại, dịch vụ, y tế, giáo dục, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số...
Bình Dương cần tập trung phát triển mạnh hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, đi đầu trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng, xây dựng kinh tế số, xã hội số; phát triển mạnh các dịch vụ tài chính, ngân hàng, khoa học, công nghệ, logistics; thu hút đầu tư các ngành công nghiệp công nghệ cao, các công viên phần mềm, trí tuệ nhân tạo.
Ngoài ra, Bình Dương cũng cần phát triển mạng lưới không gian xanh theo mô hình đô thị vườn với khung cấu trúc mặt nước, kết nối liên thông với các không gian đô thị, khu công nghiệp, trung tâm đô thị.
Việc quan trọng nữa là phát triển đô thị tỉnh Bình Dương trong giai đoạn tới cần gắn với các dự án giao thông động lực. Hình thành chuỗi đô thị dịch vụ theo mô hình TOD gắn với các dự án đường sắt (Dĩ An - Lộc Ninh; Suối Tiên - Thủ Dầu Một - Bàu Bàng), Dự án đường cao tốc Bắc Nam (TP HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành); hình thành không gian đô thị công nghiệp, dịch vụ hiện đại theo đường vành đai 3, vành đai 4…
"Trong thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và các địa phương trong Vùng nói chung và tỉnh Bình Dương nói riêng để xây dựng cơ chế chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý phát triển đô thị và tiếp tục đồng hành, hỗ trợ để đô thị Bình Dương phát huy vai trò, vị thế, đóng góp lớn hơn nữa cho sự phát triển của tỉnh Bình Dương, Vùng Đông Nam Bộ và cả nước"- Bộ trưởng Bộ xây dựng khẳng định.