Mới đây, sau hơn 20 năm, khu tái định cư phường Tân Thới Nhất (quận 12) rộng gần 38 ha hoàn thành công tác bồi thường, bàn giao đầy đủ mặt bằng để chính thức khởi công dự án.
Điểm sáng chính sách hoán đổi
Khu tái định cư 38 ha dành cho người dân bị ảnh hưởng bởi các công trình trọng điểm trên địa bàn TP HCM. Dự án bố trí 707 nền tái định cư này có 778 trường hợp bị ảnh hưởng. Hồi năm 2006, UBND TP HCM chấp thuận chủ trương đầu tư trước phân khu 5,9 ha và bố trí 372 nền tái định cư cho người dân.
Ông Nguyễn Hoàng Hùng, Phó Chủ tịch UBND phường Tân Thới Nhất, cho hay đến nay khu 38 ha đã hoàn thiện hạ tầng gồm trường tiểu học, trường THCS, trụ sở UBND phường Tân Thới Nhất, đền Nguyễn Ảnh Thủ và trạm biến áp 110 KV đáp ứng nhu cầu người dân. Theo kế hoạch, trong quý I/2024 sẽ hoàn thiện hạ tầng giao thông với 19 tuyến đường, trường THPT, thêm 1 trường mầm non, nhà máy xử lý nước thải và nhiều hạng mục hạ tầng kỹ thuật khác. Từ đó, bảo đảm cho 30.000 người dân tái định cư.
Khu vực này sẽ có 6 block chung cư, chiều cao tối đa 17 tầng và đang xin chủ trương tăng lên 20 tầng. Quận 12 cũng đã báo cáo UBND TP HCM về việc thực hiện đấu thầu xây dựng chung cư.
Theo ông Nguyễn Hoàng Hùng, dự án kéo dài vì khó khăn trong bồi thường giải phóng mặt bằng. Giá đất tăng, giá bồi thường phê duyệt trước đây không còn phù hợp nên quận 12 kiến nghị thành phố nhiều chính sách mở, cụ thể là thay đổi tỉ lệ hoán đổi. Nếu trước đây 600 m2 đất nông nghiệp trở lên mới được hoán đổi thì sau này từ 250 m2 là được hoán đổi đất ở.
Về hỗ trợ người dân xây dựng nhà cửa, theo quy hoạch thì người dân có nền khu vực 38 ha đều có mẫu nhà 1 trệt 2 lầu. Tuy nhiên, phường đang xin chủ trương từ Quận ủy, UBND quận 12 cho phép người dân tái định cư được xây dựng nhỏ hơn mẫu nhà khi chưa có điều kiện. "Hiện nay, nguyện vọng người dân được lãnh đạo địa phương ghi nhận và có chủ trương cấp giấy phép nhỏ hơn mẫu nhà để trước mắt người dân ổn định cuộc sống" - ông Nguyễn Hoàng Hùng nói.
Chuẩn bị sớm căn hộ tái định cư
Thông tin về nhà ở, đất ở phục vụ tái định cư, Sở Xây dựng TP HCM cho hay Trung tâm Quản lý nhà và giám định xây dựng (thuộc Sở Xây dựng) được UBND TP HCM giao tiếp nhận quản lý 9.890 căn hộ và 2.230 nền đất. Cơ quan này đã tiếp nhận 7.584/9.890 căn hộ, 777/2.230 nền đất.
Thành phố có 721 căn nhà ở xã hội tại 7 chung cư. Ngoài ra, còn 4.927 căn hộ và 40 nền đất đã được UBND TP HCM có chủ trương bán đấu giá. Thực hiện chỉ đạo của Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP HCM về công tác giải ngân vốn đầu tư công năm 2024, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM (Tổ trưởng Tổ Công tác 2591 về rà soát, giải quyết khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư) đã triển khai đến UBND 21 quận, huyện và TP Thủ Đức cùng các sở, ngành liên quan. Trong đó, đề nghị Sở Xây dựng ban hành văn bản điều chỉnh, quy đổi về thời điểm tính toán đối với bảng giá nhà ở, công trình xây dựng mới trên địa bàn thành phố để làm cơ sở cho các địa phương thực hiện lập dự toán, lập phương án bồi thường, hỗ trợ đối với vật kiến trúc.
UBND 21 quận, huyện và TP Thủ Đức được đề nghị phối hợp Sở Xây dựng rà soát lại quỹ tái định cư, trình UBND TP HCM phân bổ quỹ nhà, đất tái định cư. Đồng thời, có kế hoạch sửa chữa ngay đối với các căn hộ chung cư cũ trước khi bố trí cho các hộ dân.
Ông Võ Trung Trực, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, cho rằng đối với những căn hộ chung cư cũ, Sở Xây dựng nên tham mưu UBND TP HCM làm theo trình tự thủ tục nhanh hơn nhằm bảo đảm vào tháng 4 hoặc tháng 5 có quỹ nhà tái định cư để bố trí cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi các dự án.
Di dời khỏi vùng thiên tai
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP HCM vừa báo cáo kết quả thực hiện chương trình bố trí dân cư vùng thiên tai giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn thành phố.
Theo kế hoạch, số hộ bố trí ổn định dân cư vùng thiên tai năm 2023 là 100 hộ với huyện Nhà Bè 48 hộ, huyện Cần Giờ 31 hộ, TP Thủ Đức 21 hộ. Tuy nhiên, các địa phương bố trí dân cư vùng thiên tai là 146 hộ, vượt chỉ tiêu.
Tạo sự đồng thuận
Ông Nguyễn Hoàng Hùng cho biết địa phương có chính sách rất hay, đó là vừa hoán đổi vừa tái định cư. Chính sách này là đặc thù và chỉ có ở khu 38 ha, nhờ đó góp phần tạo sự đồng thuận bàn giao mặt bằng của người dân. Người dân có đất, có nhà ở khu này đều được tái định cư.
Cụ thể, trước đây các dự án bồi thường trên địa bàn thành phố thì người dân vừa có nhà vừa có đất trống thì chỉ được tái định cư, riêng đối với dự án 38 ha thì vừa có nhà, vừa có đất trống mà đất trống bảo đảm tỉ lệ hoán đổi thì cho đổi, tức vừa tái định cư, vừa hoán đổi.
"Chẳng hạn khu đất lớn, có nhà, theo phương án cũ thì chỉ được tái định cư 1 nền. Bây giờ, ngoài được nền tái định cư theo quy định thì phần diện tích còn lại được hoán đổi theo tỉ lệ để lấy thêm nền đất" - ông Nguyễn Hoàng Hùng nói.