Đầu cơ bất động sản thường được hiểu là nhóm khách hàng tham gia vào thị trường khi xuất hiện những cơn sốt nhà đất. Họ thường mua vào nhằm mục đích tạo sự khan hiếm, đẩy giá lên cao hơn nhiều lần so với giá lúc bình thường rồi bán.
Nói cách khác, đầu cơ bất động sản là việc mua bán đất rồi thổi giá sang tay trong thời gian ngắn, hoặc mua đất sau đó ghim hàng đẩy giá hoặc chờ giá lên rồi bán. Dòng tiền thay vì đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tạo ra hàng hóa và việc làm cho nền kinh tế thì “chôn vốn” trong bất động sản trong một thời gian dài. Tại các thành phố lớn, nhiều khu đô thị dù có vị trí đắc địa vẫn bị bỏ hoang nhiều năm do tình trạng đầu cơ.
Trước thực trạng này, PSG.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng: "Đó là một sự lãng phí, nhưng điều quan trọng hơn là nó tạo ra một sự nhếch nhác cho đô thị. Đánh thuế sử dụng đất cao hơn, đó là điều chúng ta nên tính đến. Và thậm chí chúng ta cũng tính đến mức như tiền thuê đối với diện tích đất và diện tích xây dựng mà chúng ta đang có".
Cũng theo vị chuyên gia kinh tế, cần thiết phải có những quy định về việc đánh thuế cao với những tài sản không đưa vào sử dụng hoặc đưa vào sử dụng không đúng mục đích.
Đồng quan điểm, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban kinh tế của Quốc hội cũng cho rằng, rất cấp bách để ban hành ngay chính sách về thuế bất động sản bỏ hoang, hay vẫn gọi nôm na là "căn nhà thứ 2". Nghị quyết 18 cần được Quốc hội đưa ra, bàn luận để quy định rõ ràng phần thuế bất động sản, từ đó giúp thị trường phát triển lành mạnh, hiệu quả hơn.
"Nếu chúng ta có chính sách thuế này, thị trường bất động sản sẽ được điều tiết, tăng giảm theo đúng thị trường", ông Hiếu nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, đánh giá về phiên đấu giá "kỷ lục" tại Thanh Oai diễn ra vào ngày 10/8 vừa qua, PSG.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng, mức giá ở xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai chỉ có thể trong khoảng 25-30 triệu đồng/m2 là hợp lý. Như vậy, với những lô đất có giá trúng lên đến hơn 100 triệu đồng/m2 là điều bất thường.
Ngoài ra, vị chuyên gia đánh giá khu vực đấu giá 68 thửa đất cách khá xa trung tâm Hà Nội, cơ sở hạ tầng, đường xá không có gì nổi trội, xung quanh là "đồng không mông quạnh". Tuy nhiên, giá đất tại đây lại lên tới trăm triệu đồng/m2, PGS.TS Thịnh nhận định giá đất ở những khu vực đô thị, cận đô thị cũng sẽ cao như vậy hoặc còn cao hơn nữa.
Nhìn nhận từ phiên đấu giá, vị giáo sư cho rằng, một số nhà đầu cơ đã có sự thổi giá, đẩy giá để làm cho mặt bằng giá của khu vực Thanh Oai lên cao. Mà khi mức giá mặt bằng chung đã lên thì những người đầu cơ đang nắm giữ 5-7 miếng hoặc hàng chục miếng đất ở những khu vực đẹp hơn, có hạ tầng đầy đủ hơn tất nhiên sẽ được lợi.
Qua đó, PSG.TS Đinh Trọng Thịnh bày tỏ sự e ngại trước vấn đề về này và cho rằng sẽ ảnh hưởng tiêu cực, làm chậm lại quá trình phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Mà nếu đô thị hóa bị chậm lại, thì việc thu hút đầu tư cả nước ngoài lẫn trong nước, địa phương cũng sẽ giảm đi. Hệ lụy kinh tế địa phương về lâu dài như vậy là rất lớn.
Vì vậy, vị chuyên gia kiến nghị cần phải có những biện pháp thiết thực để ngăn chặn tình trạng đầu cơ thổi giá, giúp cho hoạt động kinh tế địa phương phát triển tốt hơn.