Mới đây, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã ban hành Kết luận thanh tra số 1199/KL-TTCP về thanh tra trách nhiệm của UBND tỉnh Yên Bái trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2015 - 2020; công tác quản lý, sử dụng đất đai và công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh Yên Bái giai đoạn 2010 - 2020.
Trong giai đoạn 2010 - 2020, công tác quản lý, sử dụng đất đai đã được UBND tỉnh Yên Bái tổ chức thực hiện, dần đi vào nề nếp theo quy định của pháp luật; quá trình quản lý, sử dụng đất đai đã điều chỉnh một số quy hoạch sử dụng đất phù hợp với tình hình thực tế của địa phương; ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật về đất đai cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, tổ chức, cá nhân sử dụng đất; góp phần quan trọng thu hút được lượng vốn đầu tư lớn trong và ngoài nước vào địa phương, giải quyết việc làm cho người lao động, góp phần tăng trưởng kinh tế, tăng nguồn thu ngân sách của tỉnh, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, đảm bảo an sinh xã hội, cải thiện đời sống nhân dân, bảo vệ cảnh quan, môi trường sinh thái.
Tuy nhiên, công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quản lý, sử dụng đất đối với một số dự án Khu nhà ở đô thị, khu nhà ở, Khu công nhiệp và dự án sản xuất kinh doanh còn một số tồn tại, thiếu sót vi phạm.
Cụ thể, theo TTCP, việc UBND tỉnh Yên Bái phê duyệt đồ án quy hoạch tỷ lệ 1/2000 khu du lịch sinh thái hồ Đầm Hậu, diện tích Khu sân Golf 160 ha (vượt 60 ha) là chưa đúng điểm c Khoản 3 Điều 1 Quyết định số 1946/QĐ-TTg ngày 26/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ phê quyệt quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020 trong đó quy định diện tích tối đa dành cho sân golf 18 lỗ là 100 ha.
Dự án chưa được Bộ KHĐT thẩm định là chưa phù hợp quy định tại Khoản 2 Điều 3 Quyết định số 1946/QĐ-TTg ngày 26/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ.
Quy hoạch chi tiết 1/500 của dự án do UBND huyện Trấn Yên phê duyệt chưa phù hợp với quy hoạch hoạch xây dựng tỷ lệ 1/2000 được UBND tỉnh phê duyệt là chưa đúng quy định tại điểm a Khoản 2 Điều 14 Luật Xây dựng năm 2014.
Việc thực hiện thu hồi 177,78 ha/170,30 ha (vượt 7,48 ha) dẫn đến thực hiện chi trả tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư 64.344 triệu đồng/56.206 triệu đồng (vượt 8.137 triệu đồng) so với tổng mức đầu tư Tiểu dự án giải phóng mặt bằng đã được UBND tỉnh Yên Bái phê duyệt tại Quyết định số 1285/QĐ-UBND ngày 15/7/2015 nhưng không báo cáo người quyết định đầu tư xem xét, quyết định việc điều chỉnh là chưa phù hợp Khoản 2 Điều 61 Luật Xây dựng năm 2014.
Cũng theo TTCP, công ty thực hiện khởi công xây dựng công trình từ năm 2015 khi chưa có mặt bằng xây dựng, chưa có Giấy phép xây dựng là chưa phù hợp Khoản 1 Điều 107 Luật Xây dựng năm 2014. Đến ngày 25/4/2019, dự án mới được Sở Xây dựng cấp Giấy phép số 775/GPXD-SXD cho các hạng mục: San nền, giao thông, cổng chính nhà bảo vệ, cổng phụ nhà bảo vệ, tường rào, bãi đỗ xe khách. Theo tiến độ được phê duyệt so với Giấy chứng nhận đầu tư, dự án chậm tiến độ 4 năm.
Sau khi kết thúc thanh tra tại địa phương, UBND tỉnh Yên Bái đã ban hành các quyết định: số 414/QĐ-UBND ngày 24/3/2022 về phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 khu du lịch sinh thái hồ Đầm Hậu; Quyết định số 888/QĐ-UBND ngày 09/6/2022 về điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Tổ hợp sân golf Ngô Sao Yên Bái; UBND huyện Trấn Yên có Quyết định số 2518/QĐ-UBND ngày 2/7/2022 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 dự án tổ hợp sân golf Yên Bái, điều chỉnh quy mô sân golf từ 160 ha xuống còn 135 ha là phù hợp với quy định tại Nghị định số 52/NĐ-CP ngày 27/4/2020 của Chính phủ.
Cơ quan thanh tra cho rằng, trách nhiệm thuộc UBND tỉnh Yên Bái (Chủ tịch UBND, Phó chủ tịch UBND tỉnh phụ trách), các Sở: TNMT, Tài chính, Xây dựng (Giám đốc, phó Giám đốc phụ trách), UBND huyện Trấn Yên (Chủ tịch, phó Chủ tịch UBND huyện phụ trách), Trung tâm phát triển quỹ đất, Công ty cổ phần sân golf Ngôi Sao Yên Bái và các tổ chức cá nhân có liên quan.
Từ kết quả thanh tra nêu trên, Tổng TTCP kiến nghị UBND tỉnh Yên Bái thực hiện việc xác định tiền thuê đất, thu nộp về ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.
Phía Công ty cổ phần sân golf Ngôi sao Yên Bái cũng đã trả lại diện tích trên 10,8 ha đất biệt thự cho địa phương quản lý tại biên bản bàn giao năm 2020 với Sở TNMT, UBND huyện Trấn Yên.
Cũng liên quan đến công tác quản lý, sử dụng đất đai; công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh Yên Bái, giai đoạn 2010 - 2020; TTCP phát hiện, trong giai đoạn 2010 - 2017, có 4 cơ sở nhà đất (Trụ sở Sở Công thương tại TP Yên Bái; Trụ sở Ban Dân tộc tại TP Yên Bái; Trụ sở Chi cục Thú y tại TP Yên Bái; Trụ sở UBND xã Phù Nham tại huyện Văn Chấn) thuộc đối tượng sắp xếp lại, xử lý trụ sở làm việc thuộc sở hữu Nhà nước, nhưng chủ sở hữu đất, tài sản công chưa thực hiện theo trình tự, thủ tục, quy định (lập phương án sắp xếp lại, xử lý các cơ sở nhà, đất xin ý kiến Sở Tài chính trình UBND tỉnh phê duyệt phương án) tại Khoản 3 Điều 3 Quyết định số 09/2007/QĐ- TTg ngày 19/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước, Thông tư số 83/2007/TT-BTC ngày 16/7/2007 của Bộ Tài Chính, nhưng 4 cơ sở nhà đất nêu trên có tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, việc phân chia vị trí đất, để xác định giá chưa phù hợp quy định tại Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT theo phương pháp so sánh đối với cơ sở nhà đất (Trụ sở Sở Công thương; Trụ sở Ban Dân tộc; Trụ sở Chi cục Thú y).
Trách nhiệm thuộc UBND tỉnh Yên Bái (Chủ tịch UBND, phó Chủ tịch UBND phụ trách), các Sở: Tài chính, Tài nguyên Môi trường (Giám đốc, phó Giám đốc phụ trách), UBND huyện Yên Bình (Chủ tịch UBND huyện, phó Chủ tịch UBND huyện phụ trách), Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Yên Bái và các tổ chức cá nhân có liên quan.
Tại Dự án Nhà máy luyện gang - thép Cửu Long, chủ đầu tư là Công ty Cổ phần thép Cửu Long Yên Bái, diện tích sử dụng đất 28 ha, chưa được cấp Giấy phép xây dựng, chậm tiến độ, vi phạm Khoản 2 Điều 10 và Khoản 1 Điều 62 và Điều 63 Luật Xây dựng 2003; các quy định tại Nghị định số 180/2007/NĐ-CP ngày 07/12/2007; Nghị định số 121/2013/NĐ-CP ngày 10/10/2013; Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ về xử phạt trong hoạt động đầu tư xây dựng.
TTCP cho rằng, trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Yên Bái (Chủ tịch UBND, phó Chủ tịch UBND phụ trách), các Sở: Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường (Giám đốc, phó Giám đốc phụ trách), Cục Thuế tỉnh, Ban Quản lý Khu công nghiệp tỉnh Yên Bái (Trưởng Ban, phó Trưởng Ban được giao phụ trách); các nhà đầu tư dự án và các tập thể, cá nhân có liên quan đến nội dung trên.
Cũng tại kết luận, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Yên Bái tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ, để xảy ra một số tồn tại, thiếu sót đã nêu trong Kết luận thanh tra; chỉ đạo các sở KHĐT, TNMT, Tài chính, Xây dựng, GTVT, Ban quản lý khu công nghiệp tỉnh, UBND huyện Văn Yên, tổ chức, cá nhân có liên quan kiểm điểm trách nhiệm để xảy ra sai phạm, khuyết điểm đã nêu trong Kết luận thanh tra và có hình thức xử lý theo quy định của pháp luật.
Căn cứ kết quả kiểm điểm Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái có biện pháp xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm đối với những tập thể, cá nhân thực hiện chưa đúng các quy định của pháp luật trong lĩnh vực quản lý: quy hoạch, đầu tư xây dựng, sử dụng đất đai đã được nêu trong Kết luận thanh tra này.
Trong quá trình kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra, nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật, gây hậu quả thì yêu cầu chuyển cơ quan điều tra xem xét, xử lý theo quy định pháp luật.