Ngày 19-12, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, một lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Lắk cho biết đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) chủ trì tham mưu UBND tỉnh hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất đối với 35 trường hợp vi phạm thời hạn nộp tiền.
Quá hạn vẫn thu tiền đấu giá đất
Trong năm 2021 và 2022, UBND tỉnh Đắk Lắk đã đấu giá quyền sử dụng đất tại dự án khu dân cư tổ dân phố 4 (phường Tân Lập, TP Buôn Ma Thuột) và khu dân cư tổ liên gia 35 (phường Thành Nhất, TP Buôn Ma Thuột). Đến nay, có 35 thửa đất người trúng đấu giá vi phạm thời gian nộp tiền sử dụng đất. Trong đó, có 13 trường hợp đã nộp đủ tiền sử dụng đất nhưng nộp sau thời hạn, 22 trường hợp chưa nộp đủ tiền sử dụng đất.
Tháng 9-2022, ông Nguyễn Trọng Điện (ngụ TP Buôn Ma Thuột) mua lại 1 lô của bà Nguyễn Thị Hòa khi vừa đấu giá xong tại dự án khu dân cư tổ liên gia 35. Sau khi được bà Hòa ủy quyền, ông Điện đã đi thực hiện các thủ tục, nộp các khoản với tổng số tiền hơn 2,56 tỉ đồng.
Trong đơn gửi cơ quan chức năng, ông Điện trình bày do là hạn cuối nộp tiền trúng vào ngày nghỉ và gia đình ông có người ốm nặng phải chạy chữa nhiều nơi nên không để ý thời hạn. Sau khi có thông báo của cơ quan thuế, ông Điện nộp số tiền còn lại hơn 408 triệu đồng và trễ hạn 1 ngày nên bị tính tiền nộp phạt chậm.
"Số tiền dành dụm của gia đình dùng để mua 1 lô đất đấu giá hợp pháp của nhà nước làm nhà ở. Nay vì chậm nộp 1 ngày có nguy cơ mất trắng hơn 640 triệu đồng (trong đó tiền ký quỹ là hơn 452 triệu đồng và tiền mua lại đất đấu giá). Việc nộp chậm 1 ngày, cơ quan chức năng cũng đã áp dụng chế tài xử lý. Sau gần 1 năm hoàn thành nghĩa vụ tài chính, mòn mỏi chờ đợi sổ đỏ thì nay tôi nghe thông tin sẽ hủy kết quả đấu giá là không thể chấp nhận được" - ông Điện nói.
Tương tự, ông Nguyễn Đình Thông (70 tuổi, ngụ tỉnh Đắk Nông) trúng đấu giá 4 thửa đất thuộc dự án khu dân cư tổ dân phố 4 để chia cho con cái. Do hạn cuối nộp tiền vào ngày 27-1 (Mùng 6 Tết Nguyên đán) và phải nhập viện điều trị bệnh nên ông Thông không chuẩn bị kịp tiền. Sau đó, ông Thông nhận được thông báo của cơ quan thuế phạt nộp chậm nên xoay xở đóng.
Tổng cộng, ông Thông đã nộp hơn 10 tỉ đồng (trong đó có gần 200 triệu đồng tiền phạt) vào ngân sách và có 1 thửa đất có giấy hẹn đến ngày 17-2 cấp sổ đỏ.
"Ngay từ đầu, nếu cơ quan chức năng hủy kết quả đấu giá thì chúng tôi chấp nhận. Ở đây vẫn thông báo thu tiền còn thiếu và tiền phạt nộp chậm nên chúng tôi phải xoay sở để đóng. Đến nay, hơn 11 tháng trôi qua, tôi vẫn chưa được cấp 4 sổ đỏ, gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế" - ông Thông bức xúc nói.
Cân nhắc ra quyết định hủy kết quả đấu giá
Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, hiện nay người trúng đấu giá vi phạm thời hạn nộp tiền có nhiều đơn khiếu nại, kiến nghị gửi cơ quan Trung ương và địa phương. Các hộ này cho rằng cuối năm 2022, đầu năm 2023 việc tiếp cận vốn vay tại các tổ chức tín dụng khó khăn. Một số khách hàng tham gia đấu giá lần đầu nên chưa nắm rõ quy định. Gia đình có người đau ốm phải chăm sóc. Kỳ nghỉ Tết nguyên đán 2023 không được cộng thêm vào thời hạn nộp tiền sử dụng đất.
Bên cạnh đó, một số trường hợp cho rằng phương án đấu giá do UBND tỉnh ban hành về hủy kết quả trúng đấu giá là chưa chặt chẽ, không đúng quy định pháp luật. Phương án đấu giá có quy định hủy kết quả đấu giá nhưng cơ quan thuế không quy định thời hạn hủy trong thông báo thực hiện nghĩa vụ tài chính, vẫn thu tiền sử dụng đất và thu tiền chậm nộp.
Trước tình hình này, UBND tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo các sở ngành liên quan tổ chức nhiều cuộc họp tìm hướng giải quyết. Thậm chí, UBND tỉnh Đắk Lắk đã cử đoàn công tác làm việc với các bộ, ngành trung ương xin ý kiến chỉ đạo, hướng dẫn.
Trong báo cáo UBND tỉnh Đắk Lắk sau khi phân tích các phương án, tỉnh kiến nghị đối với 13 trường hợp đã nộp đủ tiền sử dụng đất thì cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thực tế có 1 trường hợp UBND TP Buôn Ma Thuột đã cấp). Đối với 22 trường hợp chưa nộp đủ tiền sử dụng đất thì kiến nghị gia hạn thời gian nộp và phải chịu tiền chậm nộp theo quy định của luật thuế.
Phản hồi văn bản của UBND tỉnh Đắk Lắk, Bộ Tư pháp cho biết Luật Đấu giá tài sản quy định không có trường hợp hủy kết quả đấu giá khi người trúng đấu giá không nộp hoặc nộp không đúng hạn. Trong khi đó, Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn quy định việc hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá trong trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền hoặc nộp không đủ. Căn cứ vào báo cáo của UBND tỉnh Đắk Lắk, Bộ Tư pháp thấy rằng vấn đề này được thực hiện theo pháp luật về đất đai. Từ đó, UBND tỉnh Đắk Lắk giao Sở TN-MT tham mưu ban hành quyết định hủy kết quả trúng đấu giá đối với 35 trường hợp nói trên.
Xem xét trách nhiệm của cá nhân, tổ chức
Theo lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Lắk, ngoài việc giao Sở TN-MT chủ trì tham mưu quyết định hủy kết quả trúng đấu giá, UBND tỉnh cũng yêu cầu xây dựng phương án trả lại tiền cho các hộ dân theo quy định.
Trả lời về xử lý trách nhiệm của cá nhân, tổ chức khi người trúng đấu giá quá hạn vẫn thu tiền, vị lãnh tỉnh cho biết trước mắt xử lý các vấn đề về hủy kết quả trúng đấu giá. Sau đó, tỉnh sẽ xem xét các vấn đề liên quan đến trách nhiệm.