Giải bài toán vốn cho dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành

Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ đề xuất gia hạn Hiệp định vay vốn Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho Dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành. Nếu nguồn vốn được khơi thông, tuyến cao tốc tỷ đô này có thể hoàn thành vào cuối năm 2023, chậm gần 4 năm so với tiến độ ban đầu được duyệt.

Bộ Tài chính cho biết, thỏa thuận khung về khoản vay 636 triệu USD của ADB cho dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành sẽ hết hiệu lực vào tháng 12/2020. Trong đó, khoản vay thứ nhất trị giá 350 triệu USD đã hết hạn giải ngân từ tháng 6/2019; khoản vay còn lại trị giá 286 triệu USD cũng hết hạn giải ngân từ ngày 30/6/2020. Do đó, Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị gia hạn thỏa thuận vay và thời hạn giải ngân tới hết năm 2023.

Trên cơ sở đề nghị của Bộ GTVT, chấp thuận của Chính phủ để giữ vốn cho dự án, tháng 7/2020, Bộ Tài chính có thư gửi ADB thông báo chủ trương của Chính phủ Việt Nam ủng hộ gia hạn khoản vay. Do đó, Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ trình Chủ tịch nước quyết định gia hạn thỏa thuận khung vay vốn ADB đến ngày 31/12/2023. Được biết, hiện tại, Chủ tịch nước đã đồng ý chủ trương gia hạn thỏa thuận vay trên. Trên cơ sở đồng ý của Chủ tịch nước, Bộ Tài chính đang tiến hành thủ tục gia hạn thỏa thuận vay với ADB.

Dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành dài 58km, có tổng vốn đầu tư hơn 31.320 tỷ đồng (tương đương hơn 1,6 tỷ USD, tại giai đoạn phê duyệt đầu tư). Trong đó, vốn vay ADB 636 triệu USD, vay ODA Nhật Bản 634 triệu USD và vốn đối ứng của Việt Nam hơn 272 triệu USD. Dự án được giao cho Tổng Cty Đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư.

Theo kế hoạch ban đầu, cao tốc Bến Lức - Long Thành sẽ hoàn thành vào tháng 6/2019, nhưng vướng mắc về thủ tục, giải phóng mặt bằng, dẫn tới chậm tiến độ. Hồi tháng 2/2020, VEC có văn bản gửi Chính phủ đề nghị cho dừng thi công các gói thầu của dự án, vì chưa được bố trí vốn thanh toán cho nhà thầu và chậm vốn giải phóng mặt bằng.

VEC cho biết, tới tháng 6 vừa qua, khối lượng thi công 11 gói thầu của dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành đạt hơn 78% khối lượng công việc. Hiện tại, một số gói thầu đã tạm dừng thi công.

Ngoài khó khăn về vốn từ khoản vay ADB đã hết hạn giải ngân, 3 gói thầu sử dụng vốn vay Nhật Bản của tuyến cao tốc trên cũng phải tạm dừng thi công, do VEC chưa được giao vốn nước ngoài. Cùng với đó, phần vốn đối ứng từ phía Việt Nam cũng gặp khó khăn về thủ tục, cần thời gian để giải quyết. Trường hợp các vướng mắc về vốn kể trên có thể giải quyết trong tháng 9 tới, đại diện VEC cho biết, dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành có thể hoàn thành, đưa vào khai thác trong quý II/2023.